I Saw the TV Glow

TECHNISCHE FICHE

Scenario & regie: Jane Schoenburg
Director of Photography: Eric Yue
Muziek: Alex G
Producenten: A24 en Fruit Tree
 
ARTISTIEKE FICHE

​Owen: Ian Foreman (jonge versie); Justice Smith (oude versie)
Maddy: Brigette Lundy-Paine
Isabel: Brigette Lundy-Paine
Tara: Lindsey Jordan
Mr. Melancholy: Emma Portner

I Saw the TV Glow ging op 18 januari 2024 in première op het Sundance Film Festival in Utah. In februari volgden nominaties op het filmfestival van Berlijn, in maart een selectie voor SXSW in Texas. A24, een onafhankelijk filmproductie en -distributiebedrijf dat garant staat voor de betere arthousefilm (denk maar aan Everything Everywhere All at Once,  Midsommar, Ex Machina en vele andere), bracht de film op 3 mei 2024 uit in een beperkt aantal Amerikaanse zalen. Op 17 mei kreeg hij een nationale release in de US en ik hoop dat hij het goed genoeg doet om de oceaan over te steken en ook bij ons in de bioscoop te zien zal zijn.
Omwille van de genderidentiteit van regisseur (m/v/x) Jane Schoenbrun (they/them) kreeg I Saw the TV Glow een warm onthaal bij een publiek van trans/non-binaire mensen, maar ook zonder al die identiteitsetiketjes vond ik het —als neurodivergente cis— een intrigerende film. Hij is misschien te bevreemdend en verontrustend voor een publiek dat enkel naar blockbusters kijkt, maar voor lezers van Out of this World is dit zeker een aanrader.
Owen zit in de 7th grade wanneer we hem leren kennen —hij is dus 12 à 13 jaar oud. Hij vergezelt zijn moeder naar het stemhokje in de lokale school tijdens de presidentsverkiezingen van 1996, het jaar waarin Bill Clinton Bob Dole en Ross Perot verslaat. Terwijl hij wacht, ontmoet hij de twee jaar oudere Maddy. Zij is een episodegids van de serie The Pink Opaque aan het lezen. In die serie nemen twee heldinnen, Isabel en Tara, het elke week op tegen een monster dat naar de aarde gestuurd wordt door Mr. Melancholy. Owen is volgens zijn ouders nog te jong voor The Pink Opaque, maar Maddy zorgt ervoor dat hij toch de hele reeks kan bekijken.
De regisseur maakt er geen geheim van dat die de inspiratie voor The Pink Opaque bij Buffy, the Vampire Slayer haalde. Buffy-fans —waartoe ik ook mezelf reken— herkennen vast de plot van Normal Again (seizoen 6; aflevering 17). Ook het einde van seizoen 5 van The Pink Opaque vertoont een duidelijke gelijkenis met de overgang tussen het vijfde en zesde seizoen van Buffy, al is de film veel donkerder dan de donkerste aflevering van Buffy, the Vampire Slayer.
Terug naar het verhaal: op een dag lijkt Maddy van de aardbol verdwenen te zijn. Het enige wat ze achterlaat is een brandend televisietoestel in de tuin. Owen blijft alleen achter en we zien hoe de jaren verstrijken. Hij leidt —of eerder lijdt— een ‘normaal’ leven en voelt zich op geen enkel moment goed in zijn vel. Maar dan duikt Maddy plots terug op. Terwijl Owen al volwassen is, lijkt zij geen dag ouder. Ze brengt bovendien verontrustend nieuws: de wereld waarin Owen leeft, is fake.
In werkelijkheid zijn Maddy en Owen niemand minder dan Tara en Isabel uit The Pink Opaque, zo beweert ze. Op het einde van seizoen 5 slaagde Mr. Melancholy erin beide heldinnen te vergiftigen met luna juice waardoor ze in het midnight realm terechtkwamen. Dat verklaart volgens haar waarom het leven van Owen zo deprimerend is. In werkelijkheid zijn Maddy/Tara en Owen/Isabel levend begraven. Tara is kunnen ontsnappen en probeert nu Isabel te redden.
Wat volgt, is een mindfuck van een film. Het verhaal wordt niet lineair verteld en de tijd in de ‘echte’ wereld verloopt anders dan in de ‘fictieve’ wereld. Daarbij is de grootste vraag: wat is echt en wat is fictief? Is Owen gek aan het worden? Of is Maddy degene die Owen in haar waanzin wil meeslepen? Soms denk je: hier wordt Owen op het verkeerde been gezet, maar dan denk je: misschien word ik als kijker op het verkeerde been gezet.
Het is het soort film dat je na een eerste visie direct opnieuw wil bekijken op zoek naar puzzelstukjes en hints. Zo moet je bijvoorbeeld letten op de krijttekeningen op straat, waar op een bepaald moment “There is still time” geschreven staat. In het begin bekijk je samen met Owen en Maddy een fragment uit een aflevering van The Pink Opaque. Dit fragment wordt op het einde herhaald, maar ziet er totaal verschillend uit. Ik vond dat heel herkenbaar: als ik nu series bekijk die ik als kind goed vond, dan verrast het me ook soms hoe anders ik me die herinner dan ze in werkelijkheid waren. Word ook ik door Mr. Melancholy om de tuin geleid?
I Saw the TV Glow wordt hier als een horrorfilm gepromoot, maar het is geen horror van het soort dat je met monsters en spannende momenten de daver op het lijf jaagt. De horror is hier meer een sluipend gif. Het onbestemde gevoel van angst dat je als (volwassen) puber soms kan overvallen, wordt heel goed vertolkt. Je verlaat niet bepaald vrolijk de zaal, maar met meer vragen dan antwoorden. Ik vind dat best een goede reden om deze film te gaan (her)bekijken.
Ook de muziek is heel goed gekozen. De songs ondersteunen volledig het verhaal. Op een bepaald moment is tijdens een optreden ook Phoebe Bridgers te zien.
 
Bruno Lowagie (3,5)